Czas Present Perfect jest jednym z pierwszych, niezbyt intuicyjnych czasów w języku angielskim.
Kiedy używamy czasu Present Perfect?
Niestety, nie istnieje dosłowny odpowiednik tego czasu w języku polskim. Najbliższym będzie czas teraźniejszy dokonany. Tym niemniej zwykle nie mówi nam to nic o używaniu czasu Present Perfect. Toteż w procesie uczenia się konieczne jest przyjęcie dwóch zasad:
- Nie uczymy się czasu Present Perfect poprzez uporczywe tłumaczenie zdań z języka polskiego na angielski. Nawyk ten należy u siebie po prostu zwalczyć i przejść stopniowo do myślenia po angielsku.
- Staramy się przyzwyczaić do myślenia w logice zdań typowej dla języka angielskiego, tzn. czytając zdanie wyobrażamy sobie od razu sytuację, bez niepotrzebnej translacji.
A więc – kiedy stosować Present Perfect? Najprościej ujmując wtedy gdy chcemy wskazać na coś, co wydarzyło się kiedyś i ma wpływ na teraźniejszość.
Np. I have cleaned my shoes – czyli Wyczyściłem swoje buty (w domyśle – wyczyściłem je kiedyś, bo były brudne, a teraz już brudne nie są).
Konstrukcja zdania twierdzącego w Present Perfect
Budowa zdania w Present Perfect wygląda następująco:
Osoba + have/has + 3 forma czasownika nieregularnego lub końcówka -ed czasownika regularnego + reszta zdania.
Np. I + have + played + football recently; They have been busy at work; She has smiled a lot.
Sprawdź naszą ofertę kursu angielskiego dla dorosłych online.
Tworzenie przeczeń
Konstrukcja zaprzeczenia w czasie Present Perfect jest relatywnie prosta i wymaga dodania not po czasowniku posiłkowym have/has.
Osoba + have/has + not + 3 forma czasownika nieregularnego lub końcówka -ed czasownika regularnego + reszta zdania.
A oto przykłady przeczeń: I haven’t played football; She hasn’t smiled a lot; They haven’t been busy lately.
Sprawdź ofertę kursu z angielskiego dla początkujących online.
Tworzenie pytań
Zdania pytające konstruujemy – podobnie jak w przypadku innych czasów – poprzez inwersję.
Have/has + osoba + 3 forma czasownika nieregularnego lub końcówka -ed czasownika regularnego + reszta zdania.
A oto przykłady pytań: Has she talked to the boss?; Have you seen that movie?; Has he seen them anywhere close?; Have you done these documents?
Zasady użycia present perfect simple c.d.
Kiedy jeszcze stosować czas Present Perfect? Pamiętajmy, że też tzw. określniki czasu. Są to – podobnie jak w przypadku innych czasów – słówka i frazy typowe dla czasu Present Perfect.
Pierwszą istotną grupą takich słów są just(właśnie <teraz>), already(już)i yet (jeszcze). Just i already używamy wyłącznie w zdaniach twierdzących. Oto przykłady zdań Present Perfect wraz z powyższymi słówkami: I have already finished my homework; She has just arrived to school;
W przypadku yet musimy pamiętać, by stosować ten zwrot wyłącznie w pytaniach i przeczeniach, np.: Have you prepared the dinner yet?; She hasn’t done her task yet.
Czasu Present Perfect używamy też do umieszczania zdania w kontekście czasowym. Służą do tego zwroty for i since. Ich zastosowanie jest proste i sprowadza się do następujących funkcji:
- For używamy w czasie Present Perfect do opisywania jakichś miar czasu, np. I have known her for 10 years; They have played football for 5 months.
- Since używamy, by wskazać na wydarzenie bądź okoliczność, które miały miejsce od jakiegoś konkretnego momentu w czasie, np. I have known her since 1985; They have dated each other since January this year.
Niekiedy natrafiamy też na sytuację, w której musimy wskazać, że coś dotychczas miało miejsce. Użyjemy wówczas wyrażenia so far (dotychczas). Kilka przykładów zdań: I have watched 5 episodes of this TV show so far; She hasn’t called me so far; They have avoided me so far.
Pozostaje nam jeszcze przyjrzeć się kwestii Present Perfect: never, ever i always. Podobnie jak w Present Simple, tak i w Present Perfect zdarza się, że będziemy potrzebować wskazać na częstotliwość wykonywanej czynności lub zapytać o nią. W takich sytuacjach użyjemy następujących zwrotów: I have never played football before; She has always liked spaghetti; Have you ever been to Paris?; Has he always lived in Poland?
Zapraszamy do sprawdzenia oferty kursu B1 online z języka angielskiego.
Present Perfect Continuous – twierdzenia, pytania i przeczenia
Poza Present Perfect Simple czasami istnieje potrzeba skorzystania z alternatywnej, ciągłej wersji Present Perfect, tzw. Present Perfect Continuous. W przeciwieństwie do Present Perfect Simple, wersja Continuous skupia się na wydarzeniach ciągłych z przeszłości, które mają wpływ na teraźniejszość.
Przyjrzyjmy się strukturze zdania twierdzącego.
Osoba + have/has + been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
Np. You have been working on this project for a very long time; You have been talking to her for quite some time already; She has been waiting in the queue for 30 minutes.
A tak tworzymy przeczenia:
Osoba + have/has + not + been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
Np. I haven’t been reading this book lately, it’s boring; They haven’t been working on their project; He hasn’t been playing our game at all.
Aby budować zdania pytające użyjemy inwersji:
Have/has + osoba + been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
Np. Have you been going to your grandma?; Has she been visiting his dad?; Have they been eating this pizza since morning?
Ćwiczenia Present Perfect – porady i podsumowanie
Podsumowując:
- Czasu Present Perfect Simple używamy do opisywania wydarzeń i czynności, które miały miejsce kiedyś i wpływają na teraz.
- Czasu Present Perfect Continuous potrzebujemy do opisu wydarzeń i czynności, które zaczęły się w przeszłości i ciągnął się aż do teraz.
- Present Perfect a Past Simple to dwa, drastycznie różne czasy i nie należy ich mylić. Present Perfect Simple wskazuje na dynamikę wydarzeń, informuje o dokonanym stanie rzeczy. Past Simple zaś jest czasem o charakterze historycznym – pomaga opisywać coś, co było kiedyś, ale teraz już tego nie ma. Jeżeli rozpoznawanie różnicy między tymi czasami sprawia ci trudność, powtarzanie 3 formy czasownika nieregularnego może okazać się pomocne.
- Just i already używamy w zdaniach twierdzących.
- Yet używamy w pytaniach i przeczeniach.
- For odnosi się do miary czasu (np. 5 godzin, 10 dni, 15 lat), since zaś do konkretnych dat lub punktów w czasie (5 czerwca, 2005 rok, także dni tygodnia i konkretne godziny).
Pamiętaj, że skuteczność procesu uczenia się zależy – jak w przypadku każdej struktury gramatycznej – od twojej systematyczności oraz kreatywności i chęci do eksperymentowania. Nauczenie się na pamięć wzorów postępowania będzie pomocne, ale prawdziwe zdolności językowe rodzą się w toku codziennej praktyki: mówienia, słuchania, czytania i pisania. Jeśli nie nauczysz się myśleć przy pomocy Present Perfect Simple i Present Perfect Continuous, nie odczujesz pełnego komfortu w komunikacji i pisaniu.
Możesz korzystać z prostych edukacyjnych narzędzi multimedialnych dostępnych na Wordwall. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, byś skorzystał z bardziej ambitnych i kreatywnych metod uczenia się. Nie ma skuteczniejszej metody pracy z językiem angielskim (i na dobrą sprawę jakimkolwiek innym językiem) niż interakcje z ludźmi. Załóż konto na Youtube, Twitterze (obecnie X), bądź Instagramie. Twórz własne wpisy i komentarze. Dyskutuj z ludźmi i wymieniaj się poglądami. Nie tylko będziesz się dobrze bawił i poznasz nowych przyjaciół, ale też porządnie poćwiczysz angielski.
